Prsno je stil plivanja u kojem je plivač na grudima, a torzo se ne rotira. Prsni stil predstavlja najpopularniji rekreativni stil zbog toga što je glava plivača veliki deo vremena van vode i što se može udobno plivati malim brzinama. U većini časova plivanja, početnici prvo uče ili prsno ili slobodni stil (kraul).

Kako izgleda prsno plivanje

Kod prsnog plivanja, tehnika je strogo definisana. Plivač leži gornjim delom tela na vodi, dok su ramena paralelna u horizontalnoj ravni. Pokreti ruku i nogu se u svim fazama jednog ciklusa obavljaju u vodi, istovremeno i simetrično. Neprekidan rad ruku i nogu, obezbeđuje visok stepen stabilnosti tela, kao i položaj glave, koja je skoro sve vreme u vodi. Stepen učešća ruku i nogu u produkciji sile vuče, zavisi od odabrane varijante plivanja i tempa plivanja. Uloga nogu se smanjuje sa povećanjem tempa, i povećava se učešće ruku u staranju sile vuče. Dakle, jedan ciklus jeste jedan zaveslaj nogama, zatim drugi je jedan zaveslaj rukama i jednim aktom disanja.

Telo plivača je veći deo vremena u vodi, u položenom položaju, kao i glava koja se nalazi na vodi. Nešto viši položaj nego noge i kukovi, zadržavaju ramena. U toku realizacije jednog ciklusa, napadni ugao je najmanji u trenutku zahvata, i maksimalan u momentu udaha.

Disanje tokom prsnog plivanja

Kada je reč o disanju, danas u svetu, većina plivača primenjuje tzv. „kasni udisaj“, kada se udah obavlja u trenutku kada ruke završavaju fazu korisnog zaveslaja, vrše odguravanje i glava, odnosno gornji deo glave i tela se nalaze iznad vode. Kasni udisaj obezbeđuje telu hidrodinamičan položaj, što je više moguće, a kako se zaveslaj rukama vrši „visokim“ položajem lakta, to obezbeđuje da se deo glave i leđa u toku kretanja, nalaze van vode.

Kada je napadni ugao maksimalan, tj. kada se ramena nalaze u „visokom“ položaju, plivač mora da podigne glavu iznad vode, kako bi usta bila slobodna i plivač udahnuo. Ruke završavaju fazu zgrtanja vode, noge se savijaju i počinje retropulzivna faza. Nakon što plivač maksimalno udahne, i obično kratko zadržava svu količinu udahnutog vazduha, da bi izdahnuo na usta ili nos. Potom, plivač ponovo vraća glavu u vodu.

Moguće je primenjivati dve tehnike disanja:

  • disanje sa zadržavanjem vazduha, u cilju povećanja plovnosti. Primenjuje se kod dobro pripremljenih takmičara i kod sprinterskog plivanja;

  • neprekidno disanje, koju koriste takmičari koji su slabije pripremnjeni. Proces izmene gasova se u plućima ne prekida, i odmah nakoh udaha se izdiše, sve dok se ne izbaci cela količina disajnog vazduha.

Zaveslaj rukama

Zaveslaj ruku se može podeliti na fazu aktivnog i povratnog pokreta. Aktivna faza zaveslaja se dalje deli na fazu vučenja tj. savijanje u zglobu lakta i fazu odguravanja vode.

Faza vučenja

Dakle, prvi deo faze zaveslaja je faza vučenja, koja započinje kada je glava između nadlaktica, i lice je celom površinom uronjeno u vodu. Ruke su potpuno ispružene, sa dlanovima okrenutim na dole, dok su šake na površini vode ili negde oko 10 – 15 cm na butini, ili jedna pored druge ili malo razmaknute. Šake se okreću na stranu i na dole, započinje zahvat vodene mase. Stvara se određena sila potiska, i telo se održava u „visokom“ položaju. Šaka i podlaktica su fiksirane, ugao koji čine sa površinom vode se kreće od 30 – 60 stepeni, a ruka u zglobu lakta formira ugao oko 110 stepeni.

Faza odgurivanja

Faza odguravanja vode, počinje kada je ruka došla u položaj da nadlaktica i pravac kretanja zaklapaju prav ugao. Važno je da se održi „visok“ položaj lakta, da bi šake i podlaktice ostvarile najbolje uslove za stvaranje sile vuče, odnosno da obavljaju zaveslaj u dubljim slojevima vodene mase, gde se proizvodi veći otpor sredine. Šake i unutrašnje strane podlaktica izlažu otporu vode svoju najveću površinu, i time zauzimaju najpovoljniji ugao za produkciju više sile.

Šake se kreću brže od lakta, i greška je prekidanje njihovog kretanja. Efikasnot zaveslaja se smanjuje ukoliko plivač, lakat privremeno odvodi u stranu ili spušta lakat. Zatim se ruke privlače telu energičnim pokretom, i šakama i podlakticama idu u uzručenje.

Faza povratnog pokreta

Faza povratnog pokreta se dešava u vodi, tako da se čeonom otporu izložu što manja površina ruku, i da se pokret odvija efikasno. Retropulzivni pokreti rukama su sa ujednačenom brzinom. Šake su potpuno opuštene i spojene sa dlanovima ili malo rastavljene. Dužina puta koji šake pređu za vreme retropulzije je 0,60 m, dok dužina puta koji šake u osnovnoj fazi zaveslaja u horizontalnoj i sagitalnoj ravni je 1.

Pokreti nogama

Plivači nogama produkuju silu vuče. Pri kretanju nogu uočavaju se tri pravca: najlakše je da se izvede pokret nazad i na dole, i pravac u stranu. Vrhunski takmičari više koriste pokret u nazad, i kod njih se zapaža uži zaveslaj, sa relativno malim savijanjem u zglobu kuka, kada su najviše opterećeni opružači nogu i supinatori kolena.

U radu nogu se razlikuju dve faze:

  • propulzivna faza kao faza povratnog pokreta;
  • retropulzivna faza kao faza povratnog pokreta;

Faza korisnog rada

Faza korisnog rada započinje postepenim, energičnim i ubrzanim opružanjem kolena i zgloba kuka. Stopala se u prvoj polovini zaveslaja kreću u nazad i u stranu, a na dole i nazad kada dođu na pravac kretanja. Sila vuče se stvara na površini unutrašnjeg dela potkolenice i stopala. Zaveslaj se završava kada su se stopala približila, a noge potpuno ispružile u zglobu kuka i kolena.

Povratna faza

Kod povratne faze je polazni položaj trenutak kada su noge skroz ispružene, da bi nakon kratkotrajnog mirovanja, počele blago da se savijaju u zglobovima kolena i kuka, dok je muskulatura opuštena. Pokreti se obavljaju ispod površine vode, i noge imaju horizontalni položaj. U drugoj polovini, kolena idu dublje u vodu, tako da sa površinom vode zaklapaju prav ugao.

Kod povratnog pokreta, takmičar nastoji da noge budu skoro sve vreme sakrivene iza trupa. Kada je došlo do potpunog savijanja nogu, tako da potkolenica i zadnji deo butine zaklapaju ugao od 25 do 30 stepeni, završena je retropulzija. Nastoji se da savijanje u zglobu kuka ne bude veće od 130 do 140 stepeni.

Zaveslaj nogama traje od 0,15 do 0,20 sekundi, u zavisnosti od pripremljenosti plivača i brzine plivanja. Faza opružanja nogu traje od 0,1 do 0,12 sekundi, a ostatak oko 0,10 sekundi služi da se noge savijaju.

Želiš da usavršiš prsni stil plivanja?

Ukoliko želiš da usavršiš ovaj stil i budeš sposoban da se bezbedno i samouvereno snalaziš u vodi, prijavi se u individualnu školu plivanja klikom na digme ispod.

Prijavi se!